همه ما از اهمیت فوق العاده نت خوانی در موسیقی مطلع هستیم و میدانیم که برای این که بتوانیم آهنگهای مورد علاقه خود را باز نوازی کنیم و یا آهنگهایی که نوشته ایم را با دیگر نوازندگان به اشتراک بگذاریم، دانستن ۵ خط حامل و نت خوانی یکی از اساسیترین موضوعاتی است که باید در نظر داشته باشیم که نیاز به تمرین زیاد برای تسلط بر آن دارد اما روشی دیگری که بر خلاف نت خوانی تنها نیاز به دانستن طرز خواندن آن را دارید، سیستم نگارشیِ تبلیچر است که مخصوص سازهای فرت دار مانند گیتار می باشد که نه تنها یادگیری و استفاده از آن به مراتب آسان تر است، بلکه دقت بیشتری در نحوه انگشت گذاری و تکنیکهای گیتار را به نوازنده ارائه میدهد. به طور کلی سیستم تبلچر برای سازهای فرت دار مانند گیتار ، بیس ، یوکللی و … مورد استفاده قرار می گیرد که در پیدا کردن سریع نتها در پوزیشن مورد نظر به راحتی قابل استفاده می باشد.
بسیاری از آهنگهایی که در سالهای گذشته تولید شدهاند و گیتار جزء سازهای اصلی آن بوده، به جای استفاده از نتخوانی و صفحه نت، عموما از طریق تبلچرها نوشته شده و بسیاری از طرفداران این آهنگها نیز، این قطعات را با استفاده از تبلچرها کاور کردهاند.
تبلچر چیست؟
چگونه باید آن را خواند و علامتهای مختلفی که بر روی آن مشاهده میشود نشان دهنده چه موضوعی هستند؟ در ادامه این مقاله با ما همراه باشید.
یکی از اصلیترین و ابتداییترین نکات در مورد تبلچرها، تعداد خطهایی است که بر روی آن قرار میگیرد و همین موضوع باعث میشود تا استفاده از آن بسیار آسان باشد. در تبلچرها شما به تعداد سیمهای ساز خود خط خواهید داشت و در اولین صفحه آن، کوک گیتار ذکر شده است.
بنابراین اگر در حال نواختن آهنگی هستید که نیازمند گیتار ۶ سیم است، در تبلچر ۶ سیم مشاهده میکنید. اگر آهنگ شما با گیتار ۷ سیم ضبط شده باشد، باید ۷ سیم را بر روی تبلچر خود مشاهده کنید و یا اگر میخواهید آهنگ را با استفاده از گیتار بیس بنوازید، ۴ سیم بر روی تبلچر خود مشاهده میکنید.
سپس، خط پایینی نشان دهنده سیم پایینی (سیم بم) گیتار شما میباشد و خط بالایی، نشان دهنده سیم بالای ساز شما است (سیم زیر).
این نکات ابتداییترین نکاتی است که باید هنگام خواندن تبلچر از آن اطلاع داشته باشید تا بدون هیچ آموزشی بتوانید به نوازندگی بپردازید. در ابتدای میزان اول، اکثرا کسر میزان آهنگ ذکر میشود و تا هنگامی که کسر میزان جدیدی را در طول آهنگ مشاهده نکنید، آهنگ با همان کسر میزان اولیه خود ادامه پیدا میکند.
برای مثال فرض کنید که در میزان اول با علامت ۴/۴ مواجه میشوید و در میزان ۳۴، با علامت ۶/۸. این بدان معناست که از میزان یک تا ۳۴، باید آهنگ را با کسر میزان ۴/۴ بنوازید و از میزان ۳۴ به بعد، باید با کسر میزان ۶/۸ به نواختن آهنگ بپردازید. همچنین این موضوع در مورد تمپوی آهنگ نیز صادق است. اگر تمپوی آهنگ در طول آهنگ تغییر کند، با علامتی در قسمت بالای میزان میتوانید متوجه آن شوید. در غیر این صورت، آهنگ را با همان تمپویی بنوازید که در میزان اول نوشته شده است.
بر روی هر کدام از این خطوط، شمارههایی قرار داده شدهاند که بازه آنها عموما از ۰ تا ۲۴ میباشد که این اعداد نشان دهنده شماره فرتی است که بر روی آن سیم باید نواخته شود.
عدد ۰ به معنی آن است که سیمی که این عدد بر روی آن نوشته شده باید به صورت دست باز نواخته شود. همچنین ممکن است گاهی با اعدادی مانند ۲۷ برخورد کنید که برای نواختن این نتها باید گیتارهای خاصی در اختیار داشته باشید.
مهمترین موضوعی که استفاده از تبلچر را نسبت به صفحه نت متمایز میکند این است که تکنیکهای مختلف و حتی نحوه پیک زدن نیز در تبلچرها نشان داده میشوند. این موضوع باعث میشود تا شما به راحتی بدانید که کدام انگشت خود را بر روی کدام فرت قرار دهید، کدام نت را به چه میزان بند کنید، کدام نت را ویبره دهید، نحوه پیکینگ شما چگونه باشد و …
تمامی این تکنیکها با علامت خاصی برای نوازندگان در نظر گرفته شدهاند تا به راحتی با دیدن این علامتها بتوانند تکنیک مورد نظر را پیاده کنند. این موضوع باعث میشود تا اگر بخواهید آهنگ گروه دیگری را کاور کنید کاملا تکنیکهای آهنگ را در نظر بگیرید و آن را به گونهای بنوازید که صدایی کاملا مشابه به آهنگ اصلی را تولید کنید.
شما میتوانید تبلچر بسیاری از آهنگها را دانلود کرده و بر روی نرم افزارهای بسیاری آنها را لود کنید. همچنین تبلچرهای بسیاری وجود دارند که بر روی PDF و یا بر روی کاغذ نوشته شدهاند که برای استفاده از آنها به نرمافزاری نیاز ندارید.
از بهترین نرم افزارهایی که میتوانید برای استفاده از تبلچرها از آن استفاده کنید میتوانیم به نرم افزار گیتار پرو اشاره کنیم که قابلیت شنیدن نحوه نواختن تبلچر در انواع سرعتها و همچنین نوشتن تبلچر را برای شما فراهم میکند.